5.Sınıf Sosyal Bilgiler 3.Ünite İklim ve Yaşamım

İKLİM VE İNSAN FAALİYETLERİ

Yurdumuzda iklim Çeşitleri

5.SINIF TÜM DERSLERİN PAYLAŞILDIĞI WHATSAPP GRUBU İÇİN TIKLAYINIZ

KİTAP ÇEKİLİŞLERİNİN YAPILACAĞI GRUBUMUZA KATILMAK İÇİN TIKLAYINIZ

İKLİM:

 Bir yerde uzun süre büyük değişiklik göstermeyen hava olaylarıdır. İklimi inceleyen bilim dalına Klimatoloji denir.

HAVA DURUMU:

Bir yerde görülen kısa süreli hava olaylarıdır.

ÜLKEMİZDE GÖRÜLEN İKLİM TÜRLERİ

Ülkemizde 3 çeşit iklim görülür. Bunlar:

KARADENİZ İKLİMİ:

Yazlar serin, kışlar ılık, her mevsim yağışlıdır.

Dağların Karadeniz’e bakan yamaçlarında yağış fazladır.

En fazla yağışı sonbaharda, en az yağışı ilkbaharda alır.

Nem oranının yüksek olmasından dolayı yaz ve kış mevsimleri arasındaki sıcaklık farkı (yıllık sıcaklık farkı) fazla değildir.

Karadeniz kıyıları ile Marmara Bölgesi’nin Karadeniz’e yakın yerlerinde görülür.

Bitki örtüsü ormandır.

Yetiştirilen tarım ürünleri; çay, fındık, mısır, tütün, soya fasulyesi, keten, kenevir.

AKDENİZ İKLİMİ:

Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır.

En fazla yağışı kışın, en az yağışı yazın alır.

Don olaylarına ve kar yağışlarına nadiren rastlanır.

Güneşlenme süresi fazladır.

Yıllık (yaz-kış) ve günlük gece-gündüz) sıcaklık farkı fazladır.

Seracılık yaygın olarak yapılır.

Nedeni; güneşli gün sayısının fazla olması ve kışların ılık geçmesidir.

Akdeniz ve Ege kıyılarıyla, Marmara Bölgesi’nin güney kısmında ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin batısında görülür.

Bitki Örtüsü makidir.

Makiler, yaz kuraklığına dayanıklı olan ve bütün yıl yeşil kalabilen çalı ve kısa boylu ağaçlardır.

Yetiştirilen tarım ürünleri; turunçgiller (limon, portakal, greyfurt), muz, zeytin, susam, pamuk, üzüm, incir, tütün.

KARASAL İKLİM:

Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk, kar yağışlı ve uzun sürer.

En fazla yağışı ilkbaharda, en az yağışı yazın alır.

Yıllık (yaz-kış) ve günlük (gece-gündüz) sıcaklık farkları çok fazla, yağışlar azdır.

İç Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde görülür. Bitki örtüsü bozkır (step)’dır.

Bozkırlar, ilkbahar yağmurlarıyla büyüyüp yeşeren, yaz sıcaklığının başlamasıyla sararıp kuruyan bitki örtüsüdür.

Yetiştirilen tarım ürünleri; buğday, arpa, çavdar, pirinç, baklagiller (mercimek, nohut), tütün, pamuk, üzüm, Antep Fıstığı

HAVA OLAYLARININ GÜNLÜK YAŞANTIMIZA ETKİSİ

Hava olayları günlük yaşantımızı oldukça yakından etkiler.

Ulaşım, turizm ve tarımsal faaliyetler hava olaylarından etkilenen alanlardan bazılarını oluşturur.

Bu nedenle havanın durumunu önceden bilmek ve

buna uygun olarak davranmak, başka bir ifade ile gerekli tedbirleri almak oldukça önemlidir.

Havanın durumunu önceden bilmek için hava tahminlerinden yararlanılır. Bilim insanları sıcaklık, nem, rüzgâr gibi değişkenlerle ilgili

verileri takip eder ve yorumlar. Bunun sonunda gelecek gün veya günlerdeki havanın nasıl olacağı ile ilgili

tahminlerde bulunurlar.www.Evdekihocam.com

Bu tahminler çeşitli medya araçlarıyla paylaşılır.

NÜFUS VE YERLEŞME

Sınırları belirlenmiş bir alanda yaşayan insanlar vardır ki bunların sayısına nüfus denir.

Türkiye nüfus dağılış haritası incelendiğinde,

illerimizin farklı nüfuslara sahip olduğu dikkati çekmektedir. Bir ilin nüfusunun fazla veya az olmasında etkili olan çeşitli faktörler vardır.

Ülkemizin nüfusu genelde büyük yerleşim alanlarında, verimli ovalarda, maden işletilen yataklar çevresinde ve turizm alanlarında endüstri, ulaşım ve ticaretin yoğun olduğu yörelerde toplanmıştır.

İnsanlar yerleşmeye uygun alanlarda otururlar.

Bir yerin iklimi, toprağının verimliliği, yer altı zenginlik kaynakları ve ticaret yollarının üzerinde olması yerleşimine etki eder.

Yurdumuzda verimli ovalar, madenciliğin ve endüstrinin geliştiği yerler, ticaretin ve turizmin canlı olduğu yerler nüfusun da yoğun olduğu yerlerdir. İklimin kurak, toprakların verimsiz olduğu yöreler ve dağlık yerler ise tenhadır.

BÖLGELERİMİZE GÖRE NÜFUS VE YERLEŞME:

Akdeniz Bölgesi’nde; tarımın, turizmin, ticaretin ve sanayinin gelişmiş olması bölgenin nüfus yoğunluğunu arttırmıştır.www.Evdekihocam.com

Marmara Bölgesi’nin yükseltisinin az olması, tarımsal üretim için verimli topraklara sahip olması, ılıman bir iklime sahip olması gibi doğal etkenler ile sanayi, ticaret bankacılık ve ulaşım gibi beşerî etkenlerin çok gelişmiş olması nedeniyle ülkemizin en yoğun nüfuslu bölgesidir.

Karadeniz Bölgesi’nde yerleşmeye elverişli düzlük alanlar az olduğu için, bölgede dağlık bir yerleşme hâkimdir. Bu durum nüfusun az olmasına neden olmuştur.

Ege Bölgesi’nde nüfus daha çok kıyı kesimlerde toplanmıştır. Bunun nedeni; kıyı kesimlerde tarımsal üretim için verimli ovaların bulunması, iklimin elverişli olması, sanayi, ulaşım, ticaret ve turizm gibi alanların çok gelişmiş olmasıdır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, verimli ova ve platolar ile kaplıdır, ancak kuraklık nedeniyle az nüfuslanmış bir bölgedir.

Nüfus daha çok batıda ve dağ eteklerinde yoğunlaşmıştır.

Gaziantep en yoğun nüfuslu şehridir.

Doğu Anadolu Bölgesi, yer şekillerinin dağlık ve engebeli olması,

iklim şartlarının da çok sert olması nedeniyle nüfus oranı bu bölgede azdır. Nüfusun büyük bir bölümü iklimin daha elverişli olduğu ve tarımsal üretim yapılan ovalarda yaşamaktadır.

Ulaşımın zor olması nedeniyle sanayi ve ticaret çok fazla gelişmemiştir.

İç Anadolu Bölgesi’nin yüz ölçümüne göre nüfusu azdır.

Nüfusun büyük bir bölümü dağ etekleri ile akarsu kenarlarında toplanmıştır. Ankara’nın başkent olması, ulaşım ve sanayi imkanlarının gelişmiş olması gibi nedenlerden dolayı Ankara bölgenin en fazla nüfuslu şehridir.