8.Sınıf İnkılap Tarihi 1.Ünite Dağılmayı Önlemeye Karşı Gelişen Düşünce Akımları
DAĞILMAYI ÖNLEMEYE KARŞI GELİŞEN DÜŞÜNCE AKIMLARI
Osmanlıcılık: Osmanlı sınırlarında yaşayan herkesi dini, dili, ırkı ne olursa olsun Osmanlı sayan, yani herkesi eşit kabul eden düşünce akımıdır.
Bu fikrin başlıca temsilcileri Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa’dır.
Bu düşünce akımının etkisiyle Tanzimat ve Islahat Fermanları ile I. ve II. Meşrutiyet ilan edilmiştir.
İslamcılık (Ümmetçilik): Devletin parçalanmasını engellemek için Müslüman milletler Osmanlı halifesinin liderliğinde tek bir çatı altında birleşmelidir görüşünü savunan düşünce akımıdır.
Cemalettin Afgani, Sait Halim Paşa ve Mehmet Akif Ersoy bu görüşü savunan önemli kişilerdendir. Özellikle II. Abdülhamit zamanında uygulanmaya çalışılmıştır.
Batıcılık: Osmanlı Devleti’nin kurtuluşunun tek yolunun batıya ayak uydurmaktan geçtiğini savunan düşünce akımıdır.
En önemli temsilcisi Tevfik Fikret’tir. Bu akım özellikle Atatürk döneminde yapılan inkılaplar üzerinde etkili olmuştur.
Türkçülük ( Turancılık): Bütün Türkleri tek bir devlet ve bayrak altında toplamak isteyen düşünce akımıdır.
Bu fikir akımının amacı büyük Turan İmparatorluğunu kurmaktır. Bu düşünce akımının önemli temsilcileri Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Mehmet Emin Yurdakul’dur.
Not: Bu düşünce akımlarından hiçbirisi Osmanlı Devleti’ni dağılmaktan kurtaramamıştır.