5.Sınıf Sosyal Bilgiler 4.Ünite Özeti: Bilim, Teknoloji ve Toplum

4.ÜNİTE BİLİM TEKNOLOJİ VE TOPLUM TEKNOLOJİ VE TOPLUM
Buluşlar ve Keşifler
Önceden var olmayan bir ürünün veya bilinmeyen bir fikrin ilk kez ortaya konulmasına buluş denir.

Buluş yapan kişiler mucit olarak adlandırılır.
Buluşlar, genellikle insanların gereksinimleri doğrultusunda ortaya çıkmıştır.
Buluşlar insanların ihtiyaçlarını karşılamak dışında çeşitli keşiflerin yapılmasını, yani önceden var olsa bile var olduğu bilinmeyen şeylerin ortaya çıkarılmasını da sağlamıştır.

5.SINIF TÜM DERSLERİN PAYLAŞILDIĞI WHATSAPP GRUBU İÇİN TIKLAYINIZ

KİTAP ÇEKİLİŞLERİNİN YAPILACAĞI GRUBUMUZA KATILMAK İÇİN TIKLAYINIZ

Örneğin Amerika kıtasının keşfi, ancak pusulanın icadından sonra gerçekleşebilmiştir. Keşif yapan kişilere ise kâşif adı verilir.

BULUŞLAR, TEKNOLOJİK GELİŞMELER VE YAŞANTIMIZ
Buluşlar ve teknolojik gelişmeler yaşamımızı kolaylaştırır ve değiştirir.
Örneğin besinlerin pişirilmesi ve saklanması, evlerimizin aydınlatılması ve ısıtılması, hastalıkların teşhis ve tedavi edilmesi gibi çoğu şeyi buluşların ve teknolojik gelişmelerin yardımı ile gerçekleştiririz.

BULUŞLARIN VE TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN TOPLUM HAYATINA ETKİSİ
Buluşlar ve teknolojik gelişmeler, toplumları çeşitli alanlarda etkilemiş ve toplum hayatında önemli değişikliklere neden olmuştur.Evdekihocam.com

Örneğin tekerleğin icadının ardından geliştirilen arabalar sayesinde yüklerin taşınması kolaylaşmış, uzak mesafeler kısa zamanda aşılabilir olmuştur.

Ayrıca tekerleğin üzerine basit dişliler eklenmesi ile elde edilen dişli çarklar sayesinde bisiklet ve saat gibi mekanik aletler üretilmeye başlanmıştır.

Yakın geçmişte de toplumların hayatını etkileyen çeşitli buluşlar gerçekleştirilmiştir.
Örneğin buhar gücüyle çalışan makinelerin icadı ile sanayileşme hız kazanmıştır.

Bu gelişmeye paralel olarak fabrikalar kurulmuştur.
Fabrikalarda gerçekleştirilen seri üretim ile ürünler çok daha ucuza üretilmeye başlanmış, böylelikle insanlar ürünleri daha ucuza elde edebilmişlerdir.Evdekihocam.com

BULUŞLARIN VE TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN OLUMSUZ ETKİLERİ
Buluşların ve teknolojik gelişmelerin olumlu etkilerinin yanı sıra, olumsuz etkileri de olabilmektedir.
Örneğin bilgisayar birçok alanda hayatımızı kolaylaştırırken, gereğinden fazla kullanıldığında sosyal hayatımızda sorunlar yaşamamıza neden olur.

Cep telefonu da iletişim alanında hayatımızı kolaylaştıran bir araçtır. Fakat yaydığı radyasyon nedeniyle uzun süre kullanıldığında sağlığımızı olumsuz yönde etkiler.

Fabrikalar ise seri üretim yaparak ürünleri daha ucuza almamızı sağlarken, doğaya bıraktıkları atıklar nedeniyle doğal yaşama zarar verir. Evdekihocam.com

Bunların dışında, buluşların ve teknolojik gelişmelerin silah yapımı gibi alanlarda kullanılması da insan yaşamını olumsuz yönde etkiler.

DOĞRU VE GÜVENİLİR BİLGİ
Bilgi, tüm toplumlar için oldukça önemli bir kaynaktır. Çağımızdaki teknolojik gelişmelerle birlikte bilgiye ulaşma yolları da değişmiştir. Eskiden daha çok kitap, ansiklopedi ve dergi gibi basılı kaynaklar kullanılırken, artık bilgi edinmek için en önemli araç olarak İnternet görülmektedir. İnternet sayesinde her türlü bilgiye dünyanın her yerinden ulaşmak mümkündür.

Basılı kaynaklardan farklı olarak İnternete bilgi eklemek ve bu bilgiyi insanlarla paylaşmak da oldukça kolaydır. Fakat bu bilgilerin birçoğunun İnternete eklenirken herhangi bir kontrolden geçmemesi yeni bir sorun ortaya çıkarmıştır. İlgi çekici, resmî ya da çok profesyonel gibi görünen yazıları kimin yazdığından, yazan kişinin uzmanlığından asla emin olamayabilirsiniz. Peki, o zaman İnternette yer alan bilgilerin hangisi doğrudur?

Doğru ve güvenilir bilgiye ulaşmak için aşağıdaki önerileri uygulayabilirsiniz.
• İnternetten elde edilen bilgiler farklı İnternet sitelerindeki bilgilerle, kitap, ansiklopedi gibi kaynaklarla ve uzman görüşleriyle karşılaştırılmalıdır.
• Güvenilir İnternet sitelerinden yararlanılmalıdır. Örneğin “gov” uzantılı siteler resmî, ‘‘edu’’ uzantılı siteler ise eğitim siteleridir.
• Bilgi almak istenilen konu başlığını, arama motoruna tırnak içinde (“ ”) yazmak daha doğru sonuçlara ulaşılmasına yardımcı olur.
• Ulaştığımız bilgi, “Ne? Nerede? Ne zaman? Nasıl? Niçin/Neden? Kim?” sorularına doğru ve tutarlı cevaplar verebilmelidir.Evdekihocam.com
• İnternete eklenme tarihi kontrol edilerek bilgilerin güncel olup olmadığı incelenmelidir.

SANAL ORTAMDA GÜVENLİK

İnternetteki tehlikeler nelerdir?

Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen internet sayesinde ihtiyacımız olan bilgiye bilgisayar, cep telefonu ve tablet cihazlardan çok hızlı bir şekilde ulaşabiliyor, ihtiyacımız olan her şeyi alışveriş sitelerinden kredi kartıyla alabiliyoruz.

Ayrıca bankacılık işlemlerini de artık bankaya gitmeden mobil bankacılık uygulamaları ile internet üzerinde yapabiliyoruz.Evdekihocam.com

Fakat, hayatımızı kolaylaştıran interneti doğru ve güvenli bir şekilde kullanmadığımızda sanal ortamda birçok tehlikeyle karşı karşıya kalabiliriz.

Örneğin, ihtiyacımız olan bilgiye ulaşmak için birçok internet sitesini ziyaret ederiz. Fakat ulaştığımız sitelerdeki bilgiler eksik ya da yanlış olabilir.

Bu durum doğru bilgiye ulaşmamızı engeller. İnternet üzerinde yaşımıza uygun olmayan sitelere yanlışlıkla bile girmek kötü durumlarla karşılamamıza neden olur.

İnternette üye olduğumuz siteler üzerinden bizimle arkadaşlık kurmak isteyen kötü niyetli kişiler; kişisel bilgilerimizi, fotoğraflarımızı, telefon ve şifrelerimizi ele geçirip kötü amaçlar için kullanabilirler. Kötü amaçları olan bu kişiler banka hesaplarımızı ele geçirip bizim adımıza alışveriş yapabilir, hesabımızdaki paralarımızı çalabilirler. İnternet üzerinden indirilen korsan film, müzik ve programlar bilgisayarımıza virüs bulaşmasına neden olur. İnterneti doğru ve güvenli kullanmak için neler yapabiliriz? İnternette ulaştığımız tüm bilgiler doğru olmayabilir.

Doğru bilgiye ulaşmak için ‘’edu’’ ve ‘’gov’’ uzantılı sitelere bakabiliriz.
İnternette yaşınıza uygun olmayan sitelerden korunmak için anne veya babanızla birlikte güvenli siteleri belirleyip bilgisayarınıza kayıt edebilirsiniz.Evdekihocam.com

İnternette kişisel bilgilerinizi korumak için, sizden kimlik bilgilerinizi isteyen sitelere karşı dikkatli olmalısınız.

Bu sitelerin güvenli olup olmadığını ailenize ya da öğretmeninize sorarak öğrenebilirsiniz.

Bankalar sizden e-posta yoluyla kimlik bilgilerinizi istemez, bu nedenle bu epostaları açmadan bilgisayarınızdan silmelisiniz. ‘’Çekilişte bir hediye kazandınız!’’ şeklindeki reklam ve haberler virüslü reklamlardır.

Bu reklamlara tıklamayın. İnternetten film, müzik ve program indirmek suçtur ve bilgisayarınıza virüs bulaşmasına neden olabilir. İstediğiniz film ve müzikleri güvenli sitelerden ücretini
ödeyerek satın alabilirsiniz.

İnternette gezinirken virüs programları kullanarak bilgisayarımızı koruyabiliriz.

İnternette güvende olmanın yollarından biri de güçlü şifreler oluşturmaktır. Harf, rakam ve özel ifadelerden oluşan şifreler oluşturarak bilgilerimizi koruyabiliriz.

Sosyal paylaşım siteleri üzerinden sizinle arkadaşlık kurmaya çalışan tanımadığınız kişilere karşı çok dikkatli olmalısınız.Evdekihocam.com

Kişisel bilgilerinizi, fotoğraflarınızı ve hesabınızı ele geçirebilirler. Bu kişilerin arkadaşlık tekliflerini kabul etmeyin.

İnternette güvende olmak için gerçek hayatta yapmayacağınız bir şeyi internette de yapmayın.

BİLİM İNSANLARININ ORTAK ÖZELLİKLERİ
Bilim insanları, insanların ihtiyaçlarını karşılayabilmek ve hayatlarını kolaylaştırmak amacıyla sistemli bir şekilde bilimsel araştırmalar yapan kişilerdir. Kendilerini insanlığa hizmet etmeye adamış kişiler olan bilim insanları, yalnızca günümüz için değil, gelecek için de çalışırlar.

Bilim insanlarının bazı ortak ve belirgin özellikleri vardır.

Bilim insanı;
• Gözlemcidir.
• Meraklı ve araştırmacıdır.
• Deneycidir.
• Sabırlı ve kararlıdır.
• Akılcıdır.
• Tarafsızdır.

Bazı Bilim İnsanları
THOMAS EDİSON: Amerikalı bir bilim insanı olan Thomas Edison, elektrik akımı elde etmeye
yönelik araştırmaları ile tanınmıştır.

Döneminde üretilmiş olan bir lambadan çok etkilenerek, bundan daha güvenli olan ve daha basit bir yöntemle çalışan bir elektrik lambası geliştirme çalışmasına girişmiştir. Bu girişimde başarılı olmuş ve ampul gibi önemli bir buluşa imza atmıştır.Evdekihocam.com

ALEXANDER GRAHAM BELL: Telefonun icat etmiştir. Graham Bell aslında, sağırların sessizliğini ortadan kaldırmaya çalışıyordu. Bunu başaramadı ama telefonla birbirinden kilometrelerce uzaktaki insanların birbirlerini duymalarını sağlayan telefonu bulmuştur.

Galileo Galilei: Modern fiziğin ve astronomi biliminin kurucularından sayılan Galilei; fizik, matematik, geometri ve astronomi alanlarında yaptığı çalışmaları ile tanınmıştır.

Galilei’nin bilim dünyasına başlıca katkıları arasında; gökyüzünü gözlemlemek için kendi adıyla anılan bir teleskop geliştirmesi, geliştirdiği teleskobu kullanarak Dünya’nın ve gezegenlerin hareketleri hakkında önemli tespitlerde bulunması sayılabilir.

ISAAC NEWTON: İngiltere’de doğmuştur. Fizik, matematik, astronomi alanlarında buluşlar yapan, büyük bir mucittir.Evdekihocam.com

Bilimin gelişmesine büyük katkısı olmuştur.

Fiziğin en temel konularından biri olan madde-enerji arasındaki ilişkiyi açığa çıkarmaya çalışmıştır.
Aynalı teleskopu geliştirmiştir.
Evrensel kütle çekim kanununu ortaya atmıştır.

Louis Pasteur:

Pasteur, tıp tarihinde isim yapmış, önemli bir bilim insanıdır.
Bakterileri detaylı inceleyerek, hastalıkların ortaya çıkışı ile ilgili çalışmalar gerçekleştirmiştir. Hastalıklarla savaşmak için aşılar üretmiştir. Kuduz aşısını bulan kişi olarak tanınmıştır. Fizik ve kimya alanlarında da çalışmalar yapmıştır. Sütün bozulmasını engelleyen pastörize etme yönetimini geliştirmiştir.

ALBERT EİNSTEİN:

Tüm zamanların en büyük fizikçilerinden biri olan Albert Einstein, modern fizik kuramlarının oluşmasına büyük katkıları olan bir bilim insanıdır. Işığın tanecikli yapısına ilişkin çalışmaları ve ünlü görelilik kuramıyla tanınır. 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü’nü alan Einstein, fizik alanında yaptığı çalışmalarıyla, dünyanın en büyük bilim insanlarından birisi olarak hâlâ gururla anılmaktadır.Evdekihocam.com

İBN-İ SİNA:

İbn-i Sina, bilimsel çalışmaları ile insanlığa hizmet etmiş Müslüman bir Türk bilginidir.
Felsefe, matematik, astronomi, fizik, kimya, tıp ve müzik gibi birçok alanda çalışmalar yapmış olmakla birlikte, en çok tıp alanındaki çalışmalarıyla tanınmıştır. İyi bir hekim olan İbn-i Sina’nın yazmış olduğu “Tıp Kanunu” adlı eser, Avrupa üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuş ve 17. yüzyılın ortalarına kadar tıp biliminde temel eser olarak kabul edilmiştir.Evdekihocam.com

FARABİ:

Farabi, bir İslam felsefecisidir. Aristo’dan sonraki önemli felsefecilerden biri olarak kabul edilmiştir.
Felsefe, mantık, matematik, tıp, siyaset ve müzik alanlarında eserler yazmıştır. Yaptığı çalışmalar sonunda bilimleri fizik, matematik ve metafizik olmak üzere 3’e ayırmıştır. Bu sınıflandırma, Avrupalı bilginler tarafından da kabul edilmiştir.Evdekihocam.com

CAHİT ARF:

Matematik alanında yaptığı çalışmalarıyla tanınan Cahit Arif’in, özellikle geometri problemlerinin cetvel ve pergel yardımıyla çözüle bilirliği konusundaki çalışmaları öne çıkmıştır. Cahit Arf ayrıca, kendi adıyla anılan “Hasse-Arf Teoremini matematiğe kazandırmıştır.Evdekihocam.com

BİLİMSEL ETİK

Bilgi Kaynaklarımız Araştırma Yapma
Araştırma yapmaya başlamadan önce neyi, nasıl ve ne zaman yapacağımızı planlamak; araştırmamızı zamanında ve eksiksiz olarak tamamlamamız için bize yol gösterici olur. Planımızda ilk adım olarak araştırmamızda kullanacağımız kaynakları belirlemeli ve bulmalıyız.Evdekihocam.com

Bir sonraki adımda ise bulduğumuz kaynakları incelemeli ve bu kaynaklardan elde ettiğimiz bilgileri kullanarak bir rapor oluşturmalıyız. Bu raporu oluştururken bulduğumuz bilgilerin benzer ve farklı yönlerini değerlendirmeliyiz.Evdekihocam.com
Araştırmamızın son adımında ise çalışmamızda kullandığımız kaynakları belirten bir kaynakçaya yer vermeliyiz.

KÜTÜPHANELERDEN VE İNTERNETTEN YARARLANMA
Araştırma yaparken çeşitli kaynaklardan yararlanmamız gerekebilir. Bu kaynaklara kütüphaneler ve İnternet gibi farklı yollardan ulaşabiliriz.Evdekihocam.com

Kütüphanelerdeki kaynaklar raflara konularına ve başlıklarının alfabetik sırasına göre dizilmiştir.
Ayrıca bu kaynaklara kolayca ulaşmamızı sağlayacak elektronik ve basılı kataloglar hazırlanmıştır. Öte yandan İnternet üzerinden de farklı kaynaklara ulaşmak mümkündür.

Türkçe arama motorlarında konumuzla ilgili anahtar kelimeleri aratarak çeşitli sitelere ulaşabiliriz. Ancak yararlandığımız sitelerin güvenilir olmasına dikkat etmemiz gerekir. Bunun için “k12.tr” ve “edu.tr” uzantılı eğitim sitelerini tercih edebiliriz.Evdekihocam.com

Belirtilen siteler dışında farklı sitelerdeki bilgilerden de yararlanmak istiyorsak bu bilgilerin doğruluğu kontrol etmeliyiz.

YARARLANDIĞIMIZ KAYNAKLAR
Araştırma yaparken kullandığımız kaynaklar birinci elden ve ikinci elden kaynaklar olmak üzere iki gruba ayrılır.Evdekihocam.com

Hakkında bilgi verilen kişi, olay ya da çalışmaya tanıklık etmiş insanlar tarafından ortaya konan yazılı, sözlü ve görsel eserler birinci elden kaynaklardır.

Otobiyografiler, günlükler, bir nesneye ait resimler veya fotoğraflar birinci elden kaynaklara örnek olarak gösterilebilir. İkinci elden kaynaklar ise birinci elden kaynaklarda verilen bilgilerin bir başkası tarafından bir araya getirilerek yorumlandığı eserledir. Sözlükler, ansiklopediler ve ders kitapları ikinci elden kaynaklara örnek olarak gösterilebilir.

BİLGİ HIRSIZLIĞI
Araştırmalarımızda kullandığımız kaynakları belirtmemiz gerekir. Bu kaynakları belirtmediğimiz zaman araştırmamızda yer verdiğimiz düşünce ve bilgilerin bize ait olduğu düşünülebilir.

Başkasının verdiği bilgileri ve düşüncelerini bizimmiş gibi göstermek bilgi hırsızlığına girer ve bu bir suçtur.

Bu hataya düşmemek ve suç işlememek için araştırmamızın sonuna hangi bilgiyi nereden aldığımızı gösteren bir kaynakça eklememiz gerekir.Evdekihocam.com

5.SINIF TÜM DERSLERİN PAYLAŞILDIĞI WHATSAPP GRUBU İÇİN TIKLAYINIZ

KİTAP ÇEKİLİŞLERİNİN YAPILACAĞI GRUBUMUZA KATILMAK İÇİN TIKLAYINIZ